Završetak projekta Eurosistema i Centralne banke Bosne i Hercegovine uz podršku Evropske unije

Danas je Eurosistem prezentirao svoj izvještaj u okviru Programa Eurosistema o procjeni potreba Centralne banke Bosne i Hercegovine

Danas je okončan Program Eurosistema o procjeni potreba Centralne banke Bosne i Hercegovine, započet 16. februara 2007. godine, uz zaključnu diskusiju i usvajanje izvještaja Eurosistema o analizi potreba tokom sastanka Upravnog komiteta Programa u Sarajevu, kojem su prisustvovale sve strane uključene u program. U Izvještaju su utvrđena područja u kojima bi CBBiH trebala postići napredak kroz implementaciju novih pravila ili politika, mijenjajući prakse i obučavajući osoblje u narednim godinama kako bi, u operativnom smislu, ubrzala pripreme za pristupanje Evropskom sistemu centralnih banaka (ESCB) kada Bosna i Hercegovina bude spremna da uđe u Evropsku uniju (EU).

Program je finansirala EU, a implementirala Evropska centralna banka (ECB) u partnerstvu sa Deutsche Bundesbankom, Bankom Estonije, Bankom Grčke, Bankom Španije, Bankom Francuske, Bankom Italije, Narodnom bankom Austrije i Bankom Slovenije.

Program je obuhvatio funkcije CBBiH vezane za ekonomske analize i istraživanja; statistiku, monetarnu politiku u okviru aranžmana valutnog odbora, platne sisteme i sisteme poravnanja; finansijsku stabilnost; internu reviziju i koordinaciju aktivnosti agencija koje su nadležne za izdavanje dozvola bankama i njihovu superviziju.

Izvještaj Eurosistema o analizi potreba potvrđuje da je, među državnim institucijama, CBBiH institucija sa vrlo dobrom tehničkom reputacijom i dobro osposobljena, što se oslikava u praksama i poslovnim politikama koji su u skladu sa ili blizu standardima EU u nekim oblastima. Međutim, u nekim drugim oblastima potrebno je ostvariti značajan napredak kako bi se dosegao nivo približan standardima EU. Detaljnija informacija o preporukama za svaku funkciju CBBiH posebno može se naći u prilogu.

Program se odlikovao otvorenom i nesmetanom saradnjom svih uključenih strana, poštivanjem zadatih rokova i pripremom visoko kvalitetnog materijala.

DODATAK

Preporuke u oblasti ekonomskih analiza i istraživanja usmjerene su na jačanje analitičkih sposobnosti CBBiH s ciljem unapređenja analize ekonomskih pitanja. Nedostaci u raspoloživosti statističkih podataka predstavljaju ozbiljnu smetnju u ovom smislu, posebno u smislu razvijanja ekonometrijskih modela koji su neophodni za preciznije ekonomske analize. Ograničeni resursi predstavljaju ograničenje koje bi se trebalo postepeno rješavati.

U oblasti statistike preporučeno je kreiranje dugoročne strategije koja će biti i ambiciozna i realistična, i koja će zahtijevati saradnju sa bh. statističkim agencijama. U smislu resursa, jedna od preporuka bi bila da se ograničeni IT alati koji se trenutno koriste zamijene moćnijim i adekvatnijim statističkim alatima.

Prema mišljenju eksperata Eurosistema, u oblasti monetarne politike u aranžmanu valutnog odbora, postojeći okvir je doprinio uspjehu i kredibilitetu monetarne politike CBBiH. Potreba prilagođavanja standardima EU zahtijevala bi dugoročno određene pravne izmjene u oblasti nezavisnosti Centralne banke i učestovanja u ESCB. Preporučuje se razvoj domaćeg tržišta novca kako bi se potakle banke da jačaju upravljanje likvidnošću.

U oblasti platnih sistema i sistema poravnanja mišljenje eksperata Eurosistema je da je CBBiH, što se tiče operativnih aspekata, u skladu sa ili vrlo blizu standardima EU. Oblasti gdje su unapređenja potrebna uključuju razvoj nadzorne uloge CBBiH i nadgledanje tržišnih standarda i aktivnosti u oblasti platnih sistema i sistema poravnanja, također u skladu sa direktivama EU.

U oblasti finansijske stabilnosti data je preporuka da se javno pojasni kako CBBiH shvata ovu funkciju i da se produbi analiza s ciljem poboljšanja internih diskusija CBBiH, doprinese koordinaciji sa drugim javnim institucijama i konačno, da se ova analiza prenese opštoj javnosti. Već pokrenuti planovi za pripremu i u konačnici publikaciju Izvještaja o finansijskoj stabilnosti se smatraju odgovarajućim, ambicioznim i zahtijevaće intenzivan rad i resurse u narednim godinama.

Eksperti Eurosistema su razmotrili kako CBBiH vrši svoju ulogu u koordinaciji bankarske supervizije. Stručnjaci Eurosistema su mišljenja da sadašnja fragmentacija bankarske supervizije nije optimalno stanje. Izvještaj uključuje niz prijedloga za poboljšanje u kratkoročnom i srednjeročnom periodu: razmjene informacija između CBBiH i bankarskih supervizora; jačanje uloge CBBiH u koordinaciji sa stranim supervizorima kao i sa ostalim domaćim supervizorskim tijelima; jačanje uloge CBBiH kako bi se osigurala konzistentnost propisa; harmonizacija politike objavljivanja.

U oblasti interne revizije, eksperti Eurosistema smatraju da bi CBBiH trebala razviti redovnu procjenu kvaliteta, sistematičan pristup zasnovan na riziku u vođenju i planiranju revizije, kao i reviziju informacijskog sistema koja uzima u obzir aplikacije koje koristi CBBiH. Također treba poboljšati standardizaciju procesa i dokumentacije.